Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), het thema lééft binnen veel zorgorganisaties. Bij het bereiken van duurzame doelen kunnen zonnepanelen een grote rol spelen. Maar er is wel een aantal zaken om eerst over na te denken…
Duurzaamheid staat hoog op de agenda binnen de zorg. Zo hebben zich meer dan 300 partijen – onder meer zorginstellingen, zorgverzekeraars, banken en het ministerie van Volksgezondheid – verbonden aan de Green Deal ‘Duurzame zorg voor een gezonde toekomst’. Samen hebben ze afgesproken aan de slag te gaan met vier doelen:
- Het terugdringen van CO2-uitstoot met 49% in 2030
- Circulair en maatschappelijk verantwoord inkopen
- Minder medicijnresten in grondwater, sloten en rivieren
- Gezonde werk- en leefomgeving voor zorgpersoneel en patiënten
Bij het behalen van met name het eerste doel, de uitstoot van CO2 verminderen, kan de energiestrategie van zorginstellingen een glansrol spelen.
Een zonnepaneel op het ziekenhuis
Om mee te werken aan een groenere wereld is de keuze voor zonnepanelen heel aantrekkelijk. Met name de grote oppervlakten van ziekenhuisdaken lenen zich voor deze vorm van energie-opwek. Bovendien wordt een energiebron aangeboord die op korte en lange termijn voor besparing zorgt, zodat meer geld overblijft voor de zorg zelf.
Maar enkel de stap naar zonnepanelen is nog niet genoeg om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Zonder een goede kennis van de markt zou je zomaar contraproductief bezig kunnen zijn op het gebied van milieu en mensenrechten. De volgende vragen moet je jezelf stellen voordat je tot aanschaf van een zonnesysteem overgaat.
-
Is het zonnepaneel gemaakt met dwangarbeid?
Zonnepanelen worden steeds vaker in verband gebracht met slavenarbeid. Zo kwamen onderzoekers aan de Britse Sheffield Hallam University tot de conclusie dat Chinese bedrijven in de gehele productieketen van zonnepanelen gebruikmaken van dwangarbeid door de Oeigoerse minderheid.
Het ingewikkelde is echter: zelfs zonnepanelen die in andere landen worden geassembleerd, bevatten componenten uit China. Een eerste stap in de goede richting is te kiezen voor een fabrikant die ethische controles binnen de keten uitvoert. Er zijn Europese, Amerikaanse en Japanse partijen die de keten zoveel mogelijk auditen en hun halffabricaten uit delen van China halen die in ieder geval niet bekendstaan om dwangarbeid. Door een van deze partijen te selecteren maak je als eindgebruiker het verschil.
-
Hoe duurzaam is de productie?
Duurzaamheid betekent ook dat je in het hele productieproces zo min mogelijk schadelijke uitstoot veroorzaakt. Helaas is het nog niet mogelijk om zonnepanelen te fabriceren met 0% CO2-uitstoot.
Wel kun je een positieve impact maken door ervoor te zorgen dat de weg die de zonnepanelen moeten afleggen zo kort mogelijk is. Ook het vervoermiddel speelt een rol. Zonnepanelen uit China worden vervoerd in vervuilende containerschepen. Een fabriek dichter bij huis, bijvoorbeeld in Duitsland, kan de – veel kortere – afstand per trein laten afleggen.
-
Hoe circulair is het zonnepaneel?
Zorginstellingen die meedoen aan de Green Deal, hebben ook afgesproken om bij het inkopen te letten op de circulariteit van materialen. Nu is het goede nieuws dat zonnepanelen grotendeels zijn te recyclen: het silicium wordt hergebruikt in nieuwe zonnepanelen, het glas wordt versmolten voor bijvoorbeeld glazen of flessen en het aluminium kan oneindig worden omgesmolten voor nieuwe toepassingen. De koperdraden worden niet gerecycled, maar kunnen vaak opnieuw worden gebruikt, bijvoorbeeld als kabel.
Het verhaal is iets anders als je niet kiest voor een glas-glas paneel, maar voor een glas-folie exemplaar. Die panelen vergroten door hun kunststof backsheet de afvalberg. Wie duurzame ambities heeft, raden we aan altijd voor glas-glas te kiezen.